وکالت عقدی جایز است که به موجب آن یکی از طرفین طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می‌نماید. افرادی که پروانه وکالت خود را دریافت کرده‌اند می‌توانند در کلیۀ دعاوی حقوقی یا کیفری به فعالیت بپردازند. دایره اختیارات وکلای پایه یک بسیار گسترده است و طیف وسیعی از مسائل قضایی را در برمی‌گیرد. وکیلان می‌توانند در دادگاه یا دیگر مراجع صالح حضور یافته به دفاع از موکل خود بپردازند. وکالت تعیینی یا وکالت قراردادی آن است که هریک از طرفین دعوا برای اقامه و تعقیب آن و دفاع از حق، به وکیل دادگستری مراجعه و با وی قرارداد وکالت می‌بندند.
- در مواردی که اشخاص برای دفاع از حقوق خود در دعاوی حقوقی نیاز به وکالت داشته باشند ولی توان مالی انتخاب وکیل را نداشته باشند با تشخیص اداره معاضدت مرکز وکلای قوه قضاییه و کانون وکلای دادگستری، وکیلی به صورت رایگان دفاع از حقوق شخص مُعسِر را برعهده می‌گیرد.
- یک وکیل دادگستری حرفه ای و ماهر، از قانون و اجرای درست آن تبعیت می کند؛ به همین جهت این وکیل نیز مسئولیت سنگینی بر عهده داشته و حساسیت های زیادی در حوزه کاری او به چشم می خورد.
- همچنین با معرفی شخص به‌عنوان وکیل تسخیری، وی نمیتواند مسئولیت محول شده را نپذیرد، زیرا که هر وکیل دادگستری در سال باید سه دفعه، تسخیرا و مجانا برای متهمین وکالت کند.
- در صورتی که شخصی قادر به انتخاب وکیل نباشد دادگاه موظف است که برای او امکانات تعیین وکیل را فراهم کند.
- مشاوره حقوقی تلفنی در مواردی کاربرد دارد که موضوع نیازمند بررسی اسناد و مدارک طرفین نباشد برخی از دعاوی و مشکلات حقوقی نیازمند بررسی اسناد و مدارک است بدیهی است در دعاوی سنگین مانند دعاوی املاک و دعاوی مربوط به تعهدات، بررسی مدارک و مستندات بسیار ضروری بوده و لذا نمی‌توان به صرف مشاوره حقوقی تلفنی اکتفا نمود.
- اگر شخصی تحصیل کرده رشته حقوق باشد ولی شغل او وکالت نباشد، بخواهد به صورت اتفاقی برای حل مشکلاتی که بستگان نزدیک او در مراجع قضایی دارند، خارج از چرخه و آزمون‌های سخت کانون وکلای دادگستری، از این کانون برای همان مورد خاص پروانه وکالت موردی بگیرد، با طی مراحل قانونی و پرداخت هزینه مربوطه میتواند به این امر اقدام کند.
از سوی دیگر در اصل ۳۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آمده‌است که در همه دادگاه‌ها، طرفین دعوا حق دارند برای خود وکیل انتخاب کنند و اگر توانایی انتخاب وکیل را نداشته باشند باید برای آن‌ها امکانات تعیین وکیل فراهم شود. وکیل به کسی گفته می شود که در رشته حقوق تحصیل کرده، در دوره های مربوط به آزمون وکالت شرکت و نمره قبولی به دست آورده است. در تعریف دیگری که برای وکیل ارائه شده، وکیل به فردی گفته می شود که از طرف یک شخص حقیقی و یا حقوقی برای انجام یک موضوع مهم مامور شده است. معمولا وقتی دعوایی بین دو طرف اتفاق می افتد، چنانچه مساله ای که باعث اختلاف طرفین شده باشد، واجد پیچیدگی هایی باشد، هر دو طرف می توانند وکیل حقوقی انتخاب کنند. مشاور حقوقی آنلاین در واقع نوعی از ارائه خدمات حقوقی در بستر اینترنت مانند سایت‌ها و اپلیکیشن‌های رایج در این زمینه می‌باشد. همچنین از طریق شبکه‌های اجتماعی و این‌گونه سایت‌ها به راحتی می‌توانید درخواست مشاوره حقوقی خانواده، مشاوره حقوقی قضایی و حتی مشاوره حقوقی دادگستری دهید و به صورت چت، گفتگوی صوتی و یا تصویری با مشاور خود ارتباط سازنده‌ای برقرار نمایید.
وکالت چیست و وکیل کیست؟
4- کارآموز باید گزارش عملکرد خود را که حاوی حضور در جلسات دادگاه، سخنرانی و کارگاه آموزشی و دفتر است، در پایان هر سه ماه، به وکیل سرپرست ارائه دهد. وکیل سرپرست نیز باید پس از ملاحظه‌ی گزارش حداکثر ظرف یک هفته، نظر خود را به کمیسیون اعلام نماید. یعنی در صورتی که وکیل اسرار موکل خود را فاش کند، عواقبی از قبیل تعقیب و مجازات مدنی، کیفری و انتظامی در پیش خواهد داشت.
لزوم داشتن وکیل در روند رسیدگی به دعاوی
وکلا در قبال قبول وکالت اشخاص، دستمزدی دریافت می‌کنند که به آن حق‌الوکاله گفته میشود. عدم حضور کارآموز در بیش از یک پنجم مجموع جلسات سخنرانی یا کارگاه‌های آموزشی، نقصان محسوب میشود. 1- در صورتی که وکیل یا زوجه او با دادرس یا دادستان یا دادیار یا بازپرس خویشاوندی نسبی (مانند خواهر، برادر و…) یا سببی (مانند برادر زن و…) تا درجه سوم از طبقه دوم داشته باشد، مستقیماً یا با واسطه از قبول وکالت در آن دادگاه، نزد دادستان یا دادیار یا بازپرس فوق ممنوع است. تعهدات وکیل بستگی به این دارد که تا چه اندازه و در چه موضوعاتی از موکل اختیار و اجازه پیگیری امور را داشته باشد.
مطابق ماده 5 ایین نامه صدور جواز وکالت اتفاقی ،تشکیل پرونده جهت بررسی درخواست متقاضی اخذ وکالت اتفاقی ، منوط به واریز مبلغی است که توسط کانون وکلا در هر سال تعیین و اعلام خواهد شد. در امور حقوقی از طرف کانون وکلا برای اشخاصی که نیاز به دفاع توسط وکیل داشته اما به دلایلی از جمله عدم توانایی مالی، با تشخیص عسر و حرج موکل از سوی دادگاه یا تشخیص کمیسیون معاضدت کانون وکلا، وکیلی برای وی انتخاب می شود تا به صورت رایگان از حقوق وی دفاع نماید. به کسی که از طرف شخص دیگری، که میتواند حقوقی یا حقیقی باشد، به موجب عقد وکالت مامور میشود تا کاری را انجام دهد وکیل گفته میشود.
طبق تعریف ارائه شده در ماده ۶۵۶ قانون مدنی، وکالت عقدی است که به موجب آن، یکی از طرفین طرف دیگر را برای انجام امری نایب خود می‌نماید. وکلای قضائی که در اجرای قانون حمایت قضایی و یا قانون سپاه از دفتر حمایت قضایی پروانه دریافت نموده اند، به عنوان وکیل ایثارگران و بسیجیان در مراجع قضایی حاضر شده و خود را با نام وکیل حمایتی معرفی می کنند. به چنین وکیلی که توسط فرد دیگری انتخاب می شود وکیل مع الواسطه می گویند. وکیل مع الواسطه معمولا برای رسیدگی به امور جزایی و یا محکومیت های مالی انتخاب می شود که موکل به دلیل حبس توانایی انتخاب وکیل را ندارد. پیش از آن که به انواع وکلا بپردازیم و به پرسش “چند نوع وکیل داریم؟” پاسخ دهیم، اجازه دهید در رابطه با شغل وکیل، انواع وکالت و انواع وکیل دادگستری توضیحاتی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.